Nöbetçi Eczaneler
24 Saatte 2 Kaza: C-130 Askeri Kargo ve Yangın Söndürme Uçakları Neden Düştü?
20 Şehit Asker ve 1 Şehit Pilot: Türkiye Havacılığının Kara Günleri ve Soruşturma Beklentisi
Türkiye’nin Gözyaşları Gürcistan ve Hırvatistan’a Aktı, 21 Şehit İki uçak kazasına yol açan nedenler her iki uçağın kara kutularının çözümlenmesinden sonra ortaya çıkacak. Şimdi gözler kara kutulardan gelecek haberlerde.
Hava Muhalefeti mi, Hata Zinciri mi? Kasım 2025’in İki Acı Uçak Kazası
Gürcistan-Azerbaycan sınırında kargo uçağının düşmesi sonucu şehit olan 20 askerin naaşı Ankara’ya getirildi. Konuya ilişkin Milli Savunma Bakanlığı, “Şehitlerimizin naaşlarını taşıyan A-400M uçağımız Mürted/Ankara’ya iniş yapmıştır. Şehitlerimizin aziz naaşları Adli Tıp Ankara Grup Başkanlığı’na (Keçiören) götürülecektir.” ifadelerine yer verdi. .
Türkiye, modern havacılık tarihinde hem sivil hem de askeri alanda trajik kazalara tanıklık etmiştir. Bu kazalar, her defasında ulusal bir yasa dönüşmüş, ancak aynı zamanda havacılık güvenliği protokollerinin ve denetim mekanizmalarının gözden geçirilmesi için bir dönüm noktası olmuştur. Bu analizde, aralarında yıllar olan ancak her biri kendi döneminin güvenlik zafiyetlerini ve derslerini taşıyan iki kritik uçak kazasını inceleyeceğiz: 1976 Isparta Faciası ve 2020 Sabiha Gökçen Kazası.
Türkiye’nin Gözyaşları Gürcistan ve Hırvatistan’a Aktı, 21 Şehit
1976 Isparta Karatepe Faciası: En Ölümcül Ders
19 Eylül 1976 tarihinde Türk Hava Yolları’na ait TC-JBH tescilli Boeing 727 tipi uçak, İstanbul-Antalya seferini gerçekleştirirken Isparta yakınlarındaki Karatepe’ye çarptı. Uçaktaki 154 kişinin tamamının hayatını kaybetmesiyle bu olay, Türkiye topraklarında yaşanan en ölümcül sivil havacılık kazası olarak kayıtlara geçti.
– Temel Neden: CFIT (Kontrollü Uçuşta Yere Çarpma):
Kazanın ana nedeni, uçağın kontrol altında olduğu halde yere çarpmasıyla sonuçlanan “Kontrollü Uçuşta Yere Çarpma” (Controlled Flight Into Terrain – CFIT) olarak belirlendi.
– İnsan Faktörü ve Disiplin:
Soruşturma, mürettebatın seyrüsefer kurallarını göz ardı ettiğini ve alçalma prosedürlerini zamanından önce, standartların dışında başlattığını ortaya koydu. O dönemdeki teknolojik yetersizliklerin yanı sıra, pilotaj disiplinindeki gevşeklik ve otopilot sistemine aşırı güven, uçağın dağlık araziye çarpmasına neden olan hatalar zincirini başlattı.
– Çıkarılan Dersler:
Bu kaza, özellikle coğrafi zorlukları olan rotalarda “Yer Yakınlık İkaz Sistemi” (GPWS) gibi teknolojilerin zorunluluğunu ve pilot eğitimlerinde “kokpit kaynak yönetimi” (CRM) disiplininin önemini tüm dünyaya bir kez daha hatırlatmıştır. 1970’ler Türkiyesi’nde havacılığın hızla büyümesine rağmen güvenlik kültürünün geride kaldığının acı bir göstergesi olmuştur.
2020 Sabiha Gökçen Pist Çıkış Kazası:
– Hava Şartları ve İnisiyatifin Sınırları
5 Şubat 2020 tarihinde, Pegasus Hava Yolları’na ait Boeing 737-800 tipi uçak, İzmir-İstanbul seferini tamamlarken Sabiha Gökçen Havalimanı’na inişinde pistten çıktı. Kaza sonucunda üç kişi hayatını kaybetti ve 179 kişi yaralandı, ancak uçağın üç parçaya ayrılmasına rağmen hayatta kalanların sayısı, modern uçak gövde dayanıklılığının önemini gösterdi.
– Temel Nedenler: Hava Koşulları ve Pilotaj Kararı:
Kazaya, iniş sırasında etkili olan şiddetli kuyruk rüzgârı (sheer wind) ve hava koşullarına rağmen inme kararında ısrarcı olan pilotaj hatası neden oldu. Nihai raporda, mürettebatın mevcut hava koşullarında (pist frenleme raporlarının yetersizliği ve şiddetli rüzgâr) “pas geçme” kararını uygulamaması, uçağın pist üzerinde durmasını sağlayacak frenleme performansının altına düşmesine yol açmıştır.