Netanyahu, ülkesine dönünce kıvırdı..”İsrail ordusu Gazze’den asla çıkmayacak!.”
İstanbul Yerel Haberler (İY)
Trump-Netanyahu’nın Gazze Barış Planı Açıklandı. Netanyahu, ülkesine dönünce kıvırdı..”İsrail ordusu Gazze’den asla çıkmayacak!.”
ABD Başkanı Donald Trump ve İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Beyaz Saray’da gerçekleştirdikleri kritik toplantıda, Gazze’deki savaşı sona erdirmeyi amaçlayan kapsamlı bir barış planı üzerinde mutabakata vardılar. Toplantı, Orta Doğu’da uzun süredir devam eden çatışmalara yönelik yeni bir yaklaşımın sinyalini verirken, iki lider de planın uygulanabilirliği konusunda iyimserliklerini dile getirdi.
Bu görüşme, Trump’ın ikinci başkanlık döneminde Netanyahu ile dördüncü buluşması olarak kayıtlara geçti ve uluslararası toplum tarafından yakından takip edildi.
Gazze Yeniden İnşa: Yardım Akışı ve Altyapı Onarımı
Gazze savaşı arka planı, Hamas saldırıları ve insani kriz gibi unsurlarla dolu bir tarihsel bağlam sunuyor. Toplantı, Gazze Şeridi’nde Hamas ile İsrail arasında devam eden savaşın gölgesinde gerçekleşti. Savaş, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırıyla başlamış ve Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre 66 binden fazla Filistinlinin ölümüne, nüfusun yüzde 90’ının yerinden edilmesine yol açmıştı. Trump yönetimi, bu çatışmayı sona erdirmek için Arap ve İslam ülkelerinin liderleriyle Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda görüşmeler yapmış ve bir barış teklifi hazırlamıştı. Netanyahu’nun Beyaz Saray ziyareti, bu teklifin İsrail tarafından kabul edilmesini sağlamak amacıyla düzenlendi.
Katar Arabuluculuğu: Özür ve Üçlü Telefon Görüşmesi
Katar arabuluculuğu, özür ve üçlü telefon görüşmesi gibi diplomatik adımlarla ön plana çıkıyor. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, toplantının “ilham verici ve üretken” geçtiğini belirterek, iki liderin Gazze’deki savaşı bitirme ve rehinelerin serbest bırakılması konusunda yoğun müzakereler yürüttüğünü açıkladı. Trump, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, “Bugün medeniyet tarihinin en büyük günlerinden biri olabilir. Gazze’deki savaşı bitirmek, Orta Doğu’da ebedi barışın bir parçası” dedi. Netanyahu ise, planın rehineleri serbest bırakmayı, Hamas’ı silahsızlandırmayı ve Gazze’nin geleceğini yeniden şekillendirmeyi hedeflediğini vurguladı.
İki lider, toplantı sırasında Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile üçlü bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Netanyahu, bu görüşmede 9 Eylül’de Doha’da Hamas liderlerine yönelik İsrail saldırısı nedeniyle Katar’ın egemenliğini ihlal ettikleri için özür diledi ve bir Katarlı güvenlik görevlisinin ölümü nedeniyle üzüntüsünü ifade etti. Bu adım, Katar’ın arabuluculuk rolünü güçlendirmek amacıyla atıldı.
20 Maddelik Barış Planı: Rehineler Serbest Bırakma ve Af Şartları
20 maddelik barış planı, rehineler serbest bırakma ve af şartları gibi kritik unsurları kapsıyor. Görüşmenin odak noktası, Trump’ın sunduğu 20 maddelik barış planıydı. Beyaz Saray tarafından yayınlanan plan, savaşın sona ermesi, rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze’nin yeniden inşası için adım adım bir yol haritası çiziyor. Planın kabul edilmesi halinde, Hamas’ın kalan tüm rehineleri (hayatta olanlar ve cenazeler) 72 saat içinde serbest bırakması gerekiyor. Karşılığında, İsrail 250 ömür boyu hapis cezası almış mahkûmu ve 7 Ekim 2023 sonrası tutuklanan 1700 Gazze’liyi, özellikle kadın ve çocukları serbest bırakacak. Her İsrailli rehine cenazesi için 15 Gazze’linin cenazesi iade edilecek.
Gazze Yeniden İnşa: Yardım Akışı ve Altyapı Onarımı
Gazze yeniden inşa süreci, yardım akışı ve altyapı onarımı gibi hayati bileşenlerle destekleniyor. Planın diğer maddeleri şu şekilde sıralanıyor: Hamas üyelerine, silahlarını bırakıp barışçıl bir yaşama geçmeleri halinde af sağlanacak; Gazze’yi terk etmek isteyenlere güvenli geçiş imkânı verilecek. Anlaşmanın kabulüyle birlikte, Gazze’ye tam yardım akışı başlayacak; altyapı (su, elektrik, kanalizasyon), hastaneler ve fırınlar onarılacak; enkaz kaldırma ekipmanları sokulacak. Yardım girişi ve dağıtımı, Birleşmiş Milletler, Kızılay ve diğer uluslararası kurumlar tarafından engelsiz olarak gerçekleştirilecek. Rafah geçişi, Ocak 2025 anlaşmasına göre çift yönlü açılacak.
Geçici Yönetim ve Barış Kurulu: Trump’ın Rolü ve Filistin Komitesi
Geçici yönetim ve barış kurulu, Trump’ın rolü ve Filistin komitesi gibi yapıları içererek idari yapıyı güçlendiriyor. Gazze’nin geçici yönetimi, teknokrat ve apolitik bir Filistin komitesi tarafından üstlenilecek; bu komite, Trump’ın başkanlık edeceği uluslararası “Barış Kurulu” tarafından denetlenecek. Kurul, Gazze’nin finansmanını ve yeniden inşasını yönetecek; Filistin Yönetimi’nin reformlarını tamamlamasıyla birlikte kontrolü devralacak. Trump, Gazze için bir ekonomik kalkınma planı oluşturacak; uzmanlardan oluşan bir panel, uluslararası yatırımları çekerek iş fırsatları yaratacak. Özel bir ekonomik bölge kurulacak; tarifeler ve erişim oranları müzakere edilecek.
Ekonomik Kalkınma: Özel Bölge ve Uluslararası Yatırımlar
Ekonomik kalkınma, özel bölge ve uluslararası yatırımlar gibi fırsatlarla Gazze’nin geleceğini şekillendiriyor. Kimse Gazze’den zorla çıkarılmayacak; kalmak isteyenler teşvik edilecek, gitmek isteyenler özgür olacak ve dönebilecek. Hamas ve diğer gruplar, Gazze’nin yönetiminde doğrudan veya dolaylı rol alamayacak. Tüm askeri, terör ve saldırı altyapıları (tüneller, silah üretim tesisleri) yok edilecek ve yeniden inşa edilmeyecek. Demilitarizasyon, bağımsız gözlemciler tarafından denetlenecek; silah geri alım ve yeniden entegrasyon programı uygulanacak. Yeni Gazze, müreffeh bir ekonomi ve komşularıyla barışçıl bir yaşam taahhüdünde bulunacak.
Silahsızlandırma ve Demilitarizasyon: Hamas’ın Rolü ve Gözlemciler
Silahsızlandırma ve demilitarizasyon, Hamas’ın rolü ve gözlemciler gibi mekanizmalarla güvenliği sağlıyor. Bölgesel ortaklar, Hamas’ın yükümlülüklere uymasını ve Gazze’nin tehdit oluşturmamasını garanti edecek. ABD, Arap ve uluslararası ortaklarla “Uluslararası İstikrar Gücü” (ISF) kuracak; bu güç, Filistin polislerini eğitecek, sınırları güvence altına alacak ve mühimmat girişini önleyecek. İsrail, Gazze’yi işgal veya ilhak etmeyecek; ISF’nin kontrolü sağladıkça IDF, aşamalı olarak çekilecek; terör tehditlerine karşı güvenlik çevresi korunacak. Hamas gecikirse veya reddederse, yardım terörsüz bölgelerde devam edecek.
Uluslararası İstikrar Gücü: IDF Çekilmesi ve Sınır Güvenliği
Uluslararası İstikrar Gücü: IDF Çekilmesi ve Sınır GüvenliğiUluslararası istikrar gücü, IDF çekilmesi ve sınır güvenliği gibi unsurlarla istikrarı koruyor. Plan ayrıca, hoşgörü ve barışçıl birlikte yaşamaya dayalı bir dinler arası diyalog süreci başlatacak; zihinleri ve anlatıları değiştirmeyi hedefleyecek. Gazze’nin yeniden inşası ve Filistin Yönetimi’nin reformları ilerledikçe, Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkı ve devletleşme yolunda ilerleme sağlanabilecek. ABD, İsrail ve Filistinliler arasında barışçıl bir siyasi ufuk için diyalog kuracak.
Siyasi Ufuk ve Devletleşme: Filistin Kader Tayini ve Diyalog Süreci
Netanyahu, planı desteklediğini belirterek, “Rehineleri serbest bırakmak, Hamas’ı yok etmek ve Gazze’yi silahsızlandırmak için çalışıyoruz” dedi. Ancak, İsrail’in Hamas’ı tamamen ortadan kaldırma ısrarı ve Filistin Yönetimi’nin rolü konusundaki çekinceleri, planın uygulanmasında zorluklar çıkarabilir. Trump, Hamas’ın reddetmesi halinde İsrail’e tam destek vereceğini ifade etti. Plan, henüz Hamas tarafından resmi olarak yanıtlanmadı; grup, savaşın sona ermesi ve Gazze’den tam çekilme talep ediyor.Netanyahu’nun Destek Açıklaması:
Netanyahu’nun Hamas’ı Yok Etme Planı
Netanyahu’nun destek açıklaması, Hamas’ı yok etme ve ilham verici toplantı gibi ifadelerle vurgulanıyor. Toplantı, Trump’ın Orta Doğu politikasında bir dönüm noktası olarak görülebilir. Başkan, Batı Şeria’nın ilhakını önlemeyeceğini ancak “yeter artık” diyerek durduracağını açıkladı. Bu, Netanyahu’nun aşırı sağ koalisyonuna karşı bir denge unsuru olabilir. Uzmanlar, planın başarısının arabulucular (Katar, Mısır) ve uluslararası desteğe bağlı olduğunu belirtiyor. Birleşik Arap Emirlikleri gibi bölgesel aktörler, Netanyahu’yu planı kabul etmeye teşvik ediyor.
Potansiyel Zorluklar: Hamas Reddi ve Bölgesel Ortaklar
Netanyahu, ülkesine dönünce kıvırdı..”İsrail ordusu Gazze’den asla çıkmayacak!.”
Potansiyel zorluklar, Hamas reddi ve bölgesel ortaklar gibi faktörlerle ilişkilendiriliyor. Bu anlaşma, Gazze’deki insani krizi hafifletebilir ve rehineleri ailelerine kavuşturabilir. Ancak, sahadaki gerçekler – devam eden çatışmalar ve siyasi bölünmeler – planın uygulanmasını zorlaştırabilir. Uluslararası toplum, gelişmeleri yakından izliyor; Trump’ın “barış başkanı” imajı, bu girişimin sonucuna bağlı olacak. Görüşme, Orta Doğu’da kalıcı barışa doğru atılmış bir adım olarak tarihe geçebilir, ancak başarı için tüm tarafların uzlaşması şart.rOrta Doğu barışı, Trump’ın politikası ve kalıcı etkiler gibi geniş kapsamlı sonuçlarla bağlantılıdır.
