Bilim İnsanları Yapay Meralarla Çığır Açıyor!
Özgün İçerik: İstanbul Yerel Haberler (İY)
Türkiye’de hayvancılık sektöründe uzun yıllardır süregelen kaba yem sorununa nihayet umut ışığı doğdu! Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün geliştirdiği devrim niteliğindeki “yapay mera” projesi, hayvancılık maliyetlerini önemli ölçüde düşürerek tüketicilere daha uygun fiyatlı kuzu eti sunmayı hedefliyor.
Enstitü Müdürü Doç. Dr. Betül Bayraklı’nın coşkuyla duyurduğu bu proje, sektörde adeta bir dönüm noktası olabilir! Bu yenilikçi yaklaşım sayesinde, kuzu eti artık lüks olmaktan çıkıp daha geniş kitlelere ulaşabilecek mi?
Karadeniz’den Yükselen Umut: Yapay Meralar Kırmızı Et Fiyatlarını Düşürecek mi?
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) koordinasyonunda hayata geçirilen bu önemli proje, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün Samsun’un Çarşamba ilçesinde bulunan deneme istasyonunda tüm hızıyla devam ediyor.
İlk etabı TÜBİTAK tarafından da desteklenen bu kapsamlı çalışma, toplam 12 dekar alanda botanik ve fitokimyasal açıdan zengin 4 farklı yapay mera alanının oluşturulmasını sağladı. Bu özel olarak tasarlanmış meralarda kuzuların doğal ortamlarında dengeli bir şekilde beslenmesi amaçlanıyor.
Kuzular Doğal Ortamda Besleniyor: Sadece Yemle Beslenme Yok, Sağlıklı Büyüme Var!
Projenin en dikkat çekici özelliklerinden biri, kuzuların kesif yem kullanılmadan, sadece bu yapay meralarda otlatılarak beslenmesi. Bilim insanlarının titizlikle hazırladığı mera karışımları sayesinde kuzular, günlük ortalama 140-160 gram gibi etkileyici bir canlı ağırlık artışı göstererek kısa sürede kesim seviyesine ulaşıyor.
Bu doğal beslenme yöntemi, hem kuzuların daha sağlıklı büyümesini sağlıyor hem de tüketicilere daha doğal ve lezzetli bir ürün sunuyor. Aynı zamanda, kesif yem maliyetinin ortadan kalkmasıyla birlikte kuzu eti fiyatlarının da önemli ölçüde düşmesi bekleniyor.
Çiftçiye ve Tüketiciye Çifte Kazanç: Yapay Mera Sistemi Hayvancılıkta Devrim!
Uzmanlar, bu yapay mera sisteminin Türkiye’deki hayvansal üretim maliyetlerini ciddi oranda azaltarak, kırmızı et fiyatlarında istikrar sağlanmasına katkıda bulunabileceğini vurguluyor.
Özellikle baklagiller ve geniş yapraklı bitkilerle zenginleştirilen mera karışımları, sadece hayvanların beslenmesine fayda sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda toprak sağlığını da iyileştiriyor. Bu doğal karışımlar sayesinde hayvanların iç parazitlere karşı direnci artıyor ve antibiyotik kullanımının da en aza indirilmesi hedefleniyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın desteğiyle yürütülen ikinci etap projede ise “üstten tohumlama” yöntemiyle mera alanlarına tek yıllık baklagil yem bitkileri ekleniyor.
Bu sayede otlatma dönemi daha erkene alınabiliyor ve mera verimliliği artırılarak daha fazla hayvanın daha düşük maliyetle beslenmesi mümkün hale geliyor.
Et Fiyatları Artık Kabus Olmayacak: Yapay Mera Projesi Türkiye’ye Nefes Aldıracak!
Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Betül Bayraklı, projenin amaçlarını şu sözlerle özetledi: “Enstitümüz tarafından yürütülen bu proje, TAGEM’in 2025 ile 2027 yılları arasındaki programı dahilinde Çarşamba Deneme İstasyonumuzda gerçekleştirilmektedir.
Temel amacımız, düşük maliyetli ve yüksek kaliteli kuzu eti üretimi
Çalışmamızda farklı mera karışımları oluşturarak ‘Karayaka’ ırkı sütten kesilmiş kuzuların bu yapay meralarda otlatılmasını planlıyoruz. Temel amacımız, düşük maliyetli ve yüksek kaliteli kuzu eti üretimini sağlamak. Aynı zamanda yapay meraların verimlilik, toprak özellikleri ve hayvan beslenmeleri üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde ortaya koymak ve bölgemiz için en uygun mera karışımlarını belirlemek istiyoruz.
Sütten kesilmiş kuzuları yaklaşık 3 ay bu meralarda besleyerek kesime hazır hale getiriyoruz
Toplamda 12 dekar alanda 4 farklı mera karışımımız bulunuyor ve her bir karışıma farklı ek tohumlama yöntemleri uyguluyoruz. Her parselde 5 test kuzumuz otlatılıyor.
İlk otlatma dönemi Haziran 2025 itibarıyla tamamlanmış olacak. Bu çalışma ile Orta Karadeniz şartlarında sulamasız kuzu besiciliği için en uygun mera karışımlarını belirlemeyi ve kaba yem ihtiyacımıza kalıcı çözümler bulmayı hedefliyoruz.
Sütten kesilmiş kuzuları yaklaşık 3 ay bu meralarda besleyerek kesime hazır hale getiriyoruz. Kuzularımızın otlatma süresince ihtiyaç duyacağı otomatik sulukları, mineral taşları ve gölgelik alanları da mera alanlarımızda mevcut. Bu durum, çoban masraflarının da düşmesi açısından önemli bir avantaj sağlıyor.”
Yapay Mera Nedir, Nasıl yapılır?
Yapay mera, doğal meraların otlatma mevsimi boyunca sürekli olarak yeterli ve kaliteli yem üretemediği durumlarda, özellikle kurak iklimlerde ortaya çıkan yem üretim sorununa çözüm olarak kurulan, özel olarak seçilmiş yem bitkilerinin ekildiği alanlardır. Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün bir çalışmasında, “Yapay meralar hayvan beslenmesinde önemli bir kaba yem kaynağıdır ve doğal şartların yetersiz kaldığı durumlarda başvurlacak önemli bir alternatif yoldur” denilmektedir.
Yapay mera yapılması hangi durumlarda tercih edilir?
Yapay mera tesisi, aşağıdaki gibi durumlarda tercih edilen önemli bir seçenektir:
- Doğal meraların yetersizliği: Doğal meraların otlatma mevsimi boyunca sürekli olarak yeterli ve kaliteli yem sağlayamadığı zamanlarda.
- Kurak iklimler: Özellikle kurak iklim bölgelerinde doğal yem üretiminin sınırlı olduğu durumlarda.
- Ek yem ihtiyacı: Hayvanların besin ihtiyaçlarını karşılamak için ek yem kaynaklarına ihtiyaç duyulduğunda.
- Hayvan sağlığını iyileştirme: Baklagil ve geniş yapraklı bitkilerle zenginleştirilmiş yapay meralar, hayvanların iç parazitlere karşı direncini artırarak antibiyotik kullanımını en aza indirmeye yardımcı olabilir.
- Toprak sağlığını iyileştirme: Doğru bitki seçimi ile yapay meralar toprak sağlığının iyileştirilmesine katkıda bulunabilir.
Yapay mera hangi bitkilerin ekilmesiyle elde edilebilir?
Yapay mera elde etmek için çeşitli bitkiler ekilebilir. Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün çalışmasında, botanik ve fitokimyasal açıdan zengin karışımlar kullanıldığı belirtilmektedir. Genel olarak yapay meralarda tercih edilen bitkiler şunlardır:
- Kurağa ve otlatmaya dayanıklı yem bitkileri:
Özellikle kurak alanlarda bu tür bitkilerin seçimi önemlidir. - Baklagiller:
Yonca, fiğ gibi baklagiller, hayvanların protein ihtiyacını karşılamada ve toprak verimliliğini artırmada önemlidir. Haber metninde de baklagillerin mera karışımlarında yer aldığı belirtilmiştir. - Geniş yapraklı bitkiler:
Bu tür bitkiler de mera karışımlarının zenginleştirilmesinde kullanılır.
Yapay meralar, kullanılan bitki türlerine, ekim yöntemlerine veya bölgesel iklim koşullarına göre farklılık gösterebilir. Örneğin, tek yıllık veya çok yıllık bitkilerden oluşan meralar, sulu veya kurak alanlara uygun meralar gibi çeşitlendirmeler olabilir.
Kaynak Makale: Gökkuş, A.(2014)Kurak Alanlarda Yapay Mera Kurulması ve Yönetimi, ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. (COMU J Agric. Fac.) 2014: 2 (2): 151–158
Kaynak: İHA