Çeşme’de Sakız Ağacı ve Damla Sakızı Üretimi Yeniden Canlanıyor

İzmir’in gözde turizm merkezi Çeşme, sadece turistik plajlarıyla değil, aynı zamanda tarımsal üretimiyle de dikkat çekiyor. Burada yetiştirilen sakız ağaçlarından elde edilen coğrafi işaretli damla sakızları, kilogram fiyatıyla büyük ilgi görüyor. Üretici Hasan Ege Tütüncüoğlu, “Çeşme’de 26 binden fazla sakız fidanının dikilecek arazi olmadığı için bekletiliyor” diyerek, arazilerin yüksek maliyetleri nedeniyle tarımsal üretimin önünün zorluklarla karşılaştığını belirtiyor.

Sakız ağacının dünyada yalnızca Yunanistan’ın Sakız Adası ve Çeşme Yarımadası’nda yetiştiği biliniyor. Bu özel üretim 1959 yılında başlamış olsa da, uzun süre yeterli ilgi görmeyerek sekteye uğramıştı. Son 20 yılda yeniden canlandırılmaya çalışılan sakız ağacı üretimi kapsamında yaklaşık 40 bin fidan yetiştirildi ve bunlardan 20 bini toprakla buluştu. Gıda ve kozmetik sektöründe kullanılan bu ürün, artık Çeşme’de yeniden hayat buluyor. Üretici Hasan Ege Tütüncüoğlu, “Damla sakızı artık Çeşme’nin coğrafi işaretli bir ürünü. Yaklaşık bir yıldır süren çalışmalar sonucunda alınan coğrafi işaretle birlikte, Çeşme’nin ikinci coğrafi işaretli ürünü oldu.” diyerek gururla bahsediyor.

Çeşme’deki sakız ağaçlarının sayısını artırmak ve üretim kapasitesini yükseltmek amacıyla çalışmalar devam ediyor. Tütüncüoğlu, “Yılda 50 bin sakız ağacını toprakla buluşturabiliriz” diyerek, önümüzdeki 4-5 yıl içinde bir tonun üzerinde damla sakızı üretmeyi hedeflediklerini söylüyor. Ayrıca, doğal alanların korunması ve yeni alanların oluşturulması için çalışmalar yapılıyor. Özellikle rüzgar enerjisi santrallerinin kurulu olduğu alanların altında bulunan atıl alanlara sakız ağacı dikiminin önü açılabilir. Bu sayede yılda 50 bin civarında sakız ağacı toprakla buluşturulması ve 10 yıl içerisinde dünya pazarında %50’lik bir paya ulaşılabileceği öngörülüyor.

Ancak, arazi maliyetleri nedeniyle üreticiler zor durumda kalıyor. Tütüncüoğlu, yetkililerden bu alanda yer tahsisi konusunda destek beklediklerini dile getiriyor. Aynı zamanda, 1995 yılında sakız ağacı yetiştirme çalışmalarına başlayan ve başarılı sonuçlar alan üretici İbrahim Topal, “Yunanlılar ’Türkler sahte sakız üretiyor’ diye haberler çıkardılar” diyerek, karşı tarafın bu konudaki olumsuz algı operasyonlarına rağmen, Türklerin de sakız üretiminde söz sahibi olduğunu belirtiyor. Topal, “Sakız ana karada var olan bir ürün ve Türkler de bu ürünün ekonomiye kazandırılmasında önemli rol oynuyor” ifadelerini kullanıyor.

Özetle, Çeşme’de sakız üretimi yeniden canlanıyor ve bölge ekonomisine önemli katkılar sağlıyor. Üreticiler, hem yerel hem de uluslararası pazarda söz sahibi olmak için çalışmalarını sürdürüyor. Bu projelerin başarıyla ilerlemesiyle, Çeşme’nin dünya sakız piyasasında önemli bir konuma ulaşması bekleniyor.